Lampiran:Kamus bahasa Indonesia – bahasa Maanyan

Dari Wikikamus bahasa Indonesia, kamus bebas

Daftar di bawah ini adalah kata dalam Bahasa Indonesia dan terjemahannya dalam Bahasa Maanyan.[1]

Daftar kosakata[sunting]

Bahasa Indonesia Bahasa Maanyan
jangan ada
keponakan aken
aku aku
alu alu
emas amas
atas, tinggi amau
ayah amah
paman amah iya; mama
atas amau
beri ami
hidup-nya welum-ni
roh amirue
jangkung ammau
supaya nampan
tinggal-kan tanan
panjang amau
bangun amuan
kalau amun
hari, waktu andrau
dengan andri
ular anipe
binatang, nama binatang anrakei
jatuh lawu
api apui
simbul apung
suka arai
baru ariai
itu aru
mula asal
hati atei
asap atuk
selalu aur
sibuk deroh
ayo ayu
awang-awang awa-awan
di~mana hang~awe
anjing antahu
cari antara
mentimun tantimun
cari antilau; antara
kunang-kunang kulumpising
harimau angkudi
dengan benar babujur
bahasa halus bahasa pangunraun
buaya wuah (wu`Ah)
serius, sekuat tenaga bahimat
belakang wading
banci bansir
tajau/tempayan bangah
guci kusi
cabut bubut; bunat
bertambah batamah
(ber)sama, ikut baya
lalu balalu
setelah dami
oleh karena daya
besar dedeh; hante
biar, nanti die
biji diki
5 (lima) dime
kuning dintang
dengar rengei
lihat dinung
ketan, getah dite
leher diung
kata eau
lah eh
binatang eha
6 (enam) enem
atas entu; amau
cium enguh
4 (empat) epat
suatu, sebuah erang
habis galis
lembah datai
gerak garak
pekerjaan gawian
tetap tetap
putar ile
tenggelam leteng
pendek ime
ini ina
rasa/ merasa inam/ kainam
rendah ime
ibu ineh
di ha
terhadap hadap
kabut kabut
mau hakun
ingin hamen
sampai hampe
di hang
dia hanye
kamu hanyu
sudah haut
hilir hawa
datang hawi
tua helai; matueh
pura-pura pura-pura
mereka here
berani he`ei
siapa hie
siku hikuo
dari hingka
sempit hipit
belum huan
dulu, baru saja huni
seperti, tadi, baru saja hunien
sungai hungei
merajuk ibahut
umbi ihi
melompat-lompat ilalemung
bibi ineh iya
cari antara
intai ngindit
bawa insing
hinggap tudi
apa inun
menikah paadu
saling untung ipauntung
darah ira
tepi iring
1 (satu) isa
nenek perempuan itak; nini
sekarang itati
pula, melepas iwalung
ipar iwan
memberitahu-kan iwara
babi iwek
mencuri iwui
boleh iyuh
perang jaku
jadi jari
besi jatang
100 (seratus) jatuh
siang kaandrau
melihat kadinung
berkata kaeau
bertemu kahaba/panalu
paha kahapang
merasa kainan
ingat kaitung
pagi kaiyat
terlalu kajut
kakek (nenek laki- laki) kakah
terkapar kakapak
atas, pohon kakau
raba/meraba kakira/ngakira
berenang katambah
kates, pepaya katila
mau, mampu kaule
embun asap kaus kukus
kuah kawah
kanan, sekawan kawan
kiri kawi
ikan kenah
pincang kepa
hijau kakuring
kala kala
kelama-lamaannya kalalawahanni
pusat kalas
sekalinya, seperti ini kalina
malam kamalem
kami kami
kadang kanang
tebal kapan
cari, kepung kapung
tahu/mengetahui karasa
tolong karawah
kerbau karewau
sore karewe
kursi karusi
mertua kasian
jari kingking
tetapi kude
kuku kukuo
kunang-kunang kulumpising
makan kuman
jahat kurun
luas laga
lagi lagi
minta laku
jalan lalan
dalam lalem
biasa lana
rakit lanting
lama lawah
jauh-jauh lawit-lawit
gugur lawu
losung luheng
lidah lela
bunyi (n) vs halap lengan
dan/dengan, bunyi lengan
nyanyi, irama leut
jauh luah
dalam lubuk
daging lunek
paling baik lungkung
lepas luput
ke ma
kuning madintang
baik maeh
sedih mahanang aty
duduk maharung
berangin, ke hilir mahawa
putih mahilak
kurus mais
panas malaing
sakit panas malaing tenga
tidur mandre
mandi mandrus
ayam manu
berbaring mangkading
pemarah mara’ah
melepaskan lelah marahai
biarlah mara’lah
sedih marasta
bersenang marauh
tuli marengen
merah mariang
demam maringin
dingin marisak
manusia marunsia
dari matan
mata mate
matahari mate andrau
(orang) tua matuah
malas mawule
malam melem
tupai memai
menitikkan metak
berdiri minri
minta, lewat mitah
benci muar
kembali mulek
bisu muna
limau muntey
mudik murik
ke na
ada naan
nasehat naliwakas
meninggalkan nanan
merebus air nandak ranu
petir nanyu
kamu sekalian naunt
hambur 9h0 vs mawar nawut
berpakaian nuwe baju
mengasapi ngalanis
menunggu nganrei
nama ngaran
membangun ngele
mengurapi ngilau
membawa nginsing
minum ngu-ut
memanggil nerau/herau
akan ne’u
kepala nengkau
menangis nungkau
kawin paadu
cabang paka
pakai (dengan) pakai
seakan-akan terlempar palampi
pelanduk palanuk
tengah penah
berdekatan pinang
piutang pintang
7 (tujuh) pitu
baik piu(h)
tidak puang
punai (burung) punai
pisang punsi
yang puru
telapak palat
terus palus
pengasih pama’ahi
bertemu panahi
penolong pangarawah
turunan pangkan
benih, bibit pangkan liwit
bahu papak
pantat para
mahligai parung
pesiar pasiar
tikar patah
patuk patuk
tidak ada pauwing
kaki pe’e
buta pehe
hulu (dihulu) rahai
sedang rahat
dahi rai
awan rakun
air ranu
aduk ram
daun rawen
kecil remis
cebol reniu imbe
terdengar rengei
dengar rengey
masih rirung
air riu
ribut, udara; angin riwut
taufan riwut barat
kah, antara sa
yang menghalangi sahelangan
sekeluarga sahinraan
jambu sumbu
terbang saminding
perak salaka
silau salu
ranting sangkeng
besar vs weah sangku (halus)
sumpah sapa
paha sapak
nah, namun sika
sampai sikak
telinga silu
sepupu sindraan
9 (sembilan) suei
curang sulas
bayar tahur
kalah talau
sendirian tamiunring
agar tampai
tinggal tanan
datang tandang
tanah tane
ketika tawuk
lemak tawe
dari teka
keadaan, naik telang
3 (tiga) telu
badan tenga
sesal teun
kembali tiba
telapak tipak
jawab tuing
tuju tuju
senja tukaniyeng
jalar tular
tumbang tumang
tumbuh tumbu
kata-kata tumet
tanya tunti
ajak tuntut
kembali tunga
tumit tungka
tongkat tungkeh
hanyut taping
ukiran taringit
berdua tarueh
tertiarap tasale’ep
kakak (kanda) tata
kakak laki-laki tata upuo
kakak perempuan tata wawey
tahu tau
tulang taulang
urat u’at
demikian, itu, sudah udi
lemas uhet
ekor ukui
kerja ulah
orang ulun
ikut umba
cucu umpuo
tunas, susu umu
bantal undan
tempat uneng
kulit upak
kulit kayu upak kayu
laki-laki, jantan upuo
hujan uran
udang urang
hidang urung
kucing using
capek uyuh
hilir mudik ulek-lekuk
kepala ulu
lutut ulu alep
berharga wadi
beliau wadian
perihal wahai
akar wakat
8 (delapan) walu
rambut walu
gigi wandi
hidup wangun
warna warana
mari ware
kera warik
burung warung
batang watang
kepunyaanmu watnu
mulut wawa
akhir wawai
perempuan, betina wawe’i
babi (hutan) wawui
beras weah
tumbuh welum
sebilah wila
betis wisis
buaya, kena wu’ah
bulan wulan
hayat wunrung
perut wuntung
bunga wunge
ulang wungen
kosong melompong wung-wang
burung wurung
sebiji wusi
panggil wuwa (h)
dahulu, sejak yari
itu yiru

Lihat pula[sunting]

Sumber[sunting]

  1. Kawi, Djantera; Ismail, Abdurachman; Ranrung, Willem. 1984. Struktur bahasa Maanyan. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. xvi+172pp.