Lampiran:Kamus bahasa Indonesia – bahasa Maanyan
Tampilan
Daftar di bawah ini adalah kata dalam Bahasa Indonesia dan terjemahannya dalam Bahasa Maanyan.[1]
Daftar kosakata
| Bahasa Indonesia | Bahasa Maanyan |
|---|---|
| jangan | ada |
| keponakan | aken |
| Arak | arak |
| alu | alu |
| emas | amas |
| atas, tinggi | amau |
| ayah | amah |
| paman | amah iya; mama |
| atas | amau |
| beri | ami |
| hidup-nya | welum-ni |
| roh | amirue |
| jangkung | ammau |
| supaya | nampan |
| tinggal-kan | tanan |
| panjang | amau |
| bangun | amuan |
| kalau | amun |
| hari, waktu | andrau |
| dengan | andri |
| ular | anipe |
| binatang, nama binatang | anrakei |
| jatuh | lawu |
| api | apui |
| simbul | apung |
| suka | arai |
| baru | ariai |
| itu | aru |
| mula | asal |
| hati | atei |
| asap | atuk |
| selalu | aur |
| sibuk | deroh |
| ayo | ayu |
| awang-awang | awa-awan |
| di~mana | hang~awe |
| anjing | antahu |
| cari | antara |
| mentimun | tantimun |
| cari | antilau; antara |
| kunang-kunang | kulumpising |
| harimau | angkudi |
| dengan benar | babujur |
| bahasa halus | bahasa pangunraun |
| buaya | wuah (wu`Ah) |
| serius, sekuat tenaga | bahimat |
| belakang | wading |
| banci | bansir |
| tajau/tempayan | bangah |
| guci | kusi |
| cabut | bubut; bunat |
| bertambah | batamah |
| (ber)sama, ikut | baya |
| lalu | balalu |
| setelah | dami |
| oleh karena | daya |
| besar | dedeh; hante |
| biar, nanti | die |
| biji | diki |
| 5 (lima) | dime |
| kuning | dintang |
| dengar | rengei |
| lihat | dinung |
| ketan, getah | dite |
| leher | diung |
| kata | eau |
| lah | eh |
| binatang | eha |
| 6 (enam) | enem |
| atas | entu; amau |
| cium | enguh |
| 4 (empat) | epat |
| suatu, sebuah | erang |
| habis | galis |
| lembah | datai |
| gerak | garak |
| pekerjaan | gawian |
| tetap | tetap |
| putar | ile |
| tenggelam | leteng |
| pendek | ime |
| ini | ina |
| rasa/ merasa | inam/ kainam |
| rendah | ime |
| ibu | ineh |
| di | ha |
| terhadap | hadap |
| kabut | kabut |
| mau | hakun |
| ingin | hamen |
| sampai | hampe |
| di | hang |
| dia | hanye |
| kamu | hanyu |
| sudah | haut |
| hilir | hawa |
| datang | hawi |
| tua | helai; matueh |
| pura-pura | pura-pura |
| mereka | here |
| berani | he`ei |
| siapa | hie |
| siku | hikuo |
| dari | hingka |
| sempit | hipit |
| belum | huan |
| dulu, baru saja | huni |
| seperti, tadi, baru saja | hunien |
| sungai | hungei |
| merajuk | ibahut |
| umbi | ihi |
| melompat-lompat | ilalemung |
| bibi | ineh iya |
| cari | antara |
| intai | ngindit |
| bawa | insing |
| hinggap | tudi |
| apa | inun |
| menikah | paadu |
| saling untung | ipauntung |
| darah | ira |
| tepi | iring |
| 1 (satu) | isa |
| nenek perempuan | itak; nini |
| sekarang | itati |
| pula, melepas | iwalung |
| ipar | iwan |
| memberitahu-kan | iwara |
| babi | iwek |
| mencuri | iwui |
| boleh | iyuh |
| perang | jaku |
| jadi | jari |
| besi | jatang |
| 100 (seratus) | jatuh |
| siang | kaandrau |
| melihat | kadinung |
| berkata | kaeau |
| bertemu | kahaba/panalu |
| paha | kahapang |
| merasa | kainan |
| ingat | kaitung |
| pagi | kaiyat |
| terlalu | kajut |
| kakek (nenek laki- laki) | kakah |
| terkapar | kakapak |
| atas, pohon | kakau |
| raba/meraba | kakira/ngakira |
| berenang | katambah |
| kates, pepaya | katila |
| mau, mampu | kaule |
| embun asap | kaus kukus |
| kuah | kawah |
| kanan, sekawan | kawan |
| kiri | kawi |
| ikan | kenah |
| pincang | kepa |
| hijau | kakuring |
| kala | kala |
| kelama-lamaannya | kalalawahanni |
| pusat | kalas |
| sekalinya, seperti ini | kalina |
| malam | kamalem |
| kami | kami |
| kadang | kanang |
| tebal | kapan |
| cari, kepung | kapung |
| tahu/mengetahui | karasa |
| tolong | karawah |
| kerbau | karewau |
| sore | karewe |
| kursi | karusi |
| mertua | kasian |
| jari | kingking |
| tetapi | kude |
| kuku | kukuo |
| kunang-kunang | kulumpising |
| makan | kuman |
| jahat | kurun |
| luas | laga |
| lagi | lagi |
| minta | laku |
| jalan | lalan |
| dalam | lalem |
| biasa | lana |
| rakit | lanting |
| lama | lawah |
| jauh-jauh | lawit-lawit |
| gugur | lawu |
| losung | luheng |
| lidah | lela |
| bunyi (n) vs halap | lengan |
| dan/dengan, bunyi | lengan |
| nyanyi, irama | leut |
| jauh | luah |
| dalam | lubuk |
| daging | lunek |
| paling baik | lungkung |
| lepas | luput |
| ke | ma |
| kuning | madintang |
| baik | maeh |
| sedih | mahanang aty |
| duduk | maharung |
| berangin, ke hilir | mahawa |
| putih | mahilak |
| kurus | mais |
| panas | malaing |
| sakit panas | malaing tenga |
| tidur | mandre |
| mandi | mandrus |
| ayam | manu |
| berbaring | mangkading |
| pemarah | mara’ah |
| melepaskan lelah | marahai |
| biarlah | mara’lah |
| sedih | marasta |
| bersenang | marauh |
| tuli | marengen |
| merah | mariang |
| demam | maringin |
| dingin | marisak |
| manusia | marunsia |
| dari | matan |
| mata | mate |
| matahari | mate andrau |
| (orang) tua | matuah |
| malas | mawule |
| malam | melem |
| tupai | memai |
| menitikkan | metak |
| berdiri | minri |
| minta, lewat | mitah |
| benci | muar |
| kembali | mulek |
| bisu | muna |
| limau | muntey |
| mudik | murik |
| ke | na |
| ada | naan |
| nasehat | naliwakas |
| meninggalkan | nanan |
| merebus air | nandak ranu |
| petir | nanyu |
| kamu sekalian | naunt |
| hambur 9h0 vs mawar | nawut |
| berpakaian | nuwe baju |
| mengasapi | ngalanis |
| menunggu | nganrei |
| nama | ngaran |
| membangun | ngele |
| mengurapi | ngilau |
| membawa | nginsing |
| minum | ngu-ut |
| memanggil | nerau/herau |
| akan | ne’u |
| kepala | nengkau |
| menangis | nungkau |
| kawin | paadu |
| cabang | paka |
| pakai (dengan) | pakai |
| seakan-akan terlempar | palampi |
| pelanduk | palanuk |
| tengah | penah |
| berdekatan | pinang |
| piutang | pintang |
| 7 (tujuh) | pitu |
| baik | piu(h) |
| tidak | puang |
| punai (burung) | punai |
| pisang | punsi |
| yang | puru |
| telapak | palat |
| terus | palus |
| pengasih | pama’ahi |
| bertemu | panahi |
| penolong | pangarawah |
| turunan | pangkan |
| benih, bibit | pangkan liwit |
| bahu | papak |
| pantat | para |
| mahligai | parung |
| pesiar | pasiar |
| tikar | patah |
| patuk | patuk |
| tidak ada | pauwing |
| kaki | pe’e |
| buta | pehe |
| hulu (dihulu) | rahai |
| sedang | rahat |
| dahi | rai |
| awan | rakun |
| air | ranu |
| aduk | ram |
| daun | rawen |
| kecil | remis |
| cebol | reniu imbe |
| terdengar | rengei |
| dengar | rengey |
| masih | rirung |
| air | riu |
| ribut, udara; angin | riwut |
| taufan | riwut barat |
| kah, antara | sa |
| yang menghalangi | sahelangan |
| sekeluarga | sahinraan |
| jambu | sumbu |
| terbang | saminding |
| perak | salaka |
| silau | salu |
| ranting | sangkeng |
| besar vs weah | sangku (halus) |
| sumpah | sapa |
| paha | sapak |
| nah, namun | sika |
| sampai | sikak |
| telinga | silu |
| sepupu | sindraan |
| 9 (sembilan) | suei |
| curang | sulas |
| bayar | tahur |
| kalah | talau |
| sendirian | tamiunring |
| agar | tampai |
| tinggal | tanan |
| datang | tandang |
| tanah | tane |
| ketika | tawuk |
| lemak | tawe |
| dari | teka |
| keadaan, naik | telang |
| 3 (tiga) | telu |
| badan | tenga |
| sesal | teun |
| kembali | tiba |
| telapak | tipak |
| jawab | tuing |
| tuju | tuju |
| senja | tukaniyeng |
| jalar | tular |
| tumbang | tumang |
| tumbuh | tumbu |
| kata-kata | tumet |
| tanya | tunti |
| ajak | tuntut |
| kembali | tunga |
| tumit | tungka |
| tongkat | tungkeh |
| hanyut | taping |
| ukiran | taringit |
| berdua | tarueh |
| tertiarap | tasale’ep |
| kakak (kanda) | tata |
| kakak laki-laki | tata upuo |
| kakak perempuan | tata wawey |
| tahu | tau |
| tulang | taulang |
| urat | u’at |
| demikian, itu, sudah | udi |
| lemas | uhet |
| ekor | ukui |
| kerja | ulah |
| orang | ulun |
| ikut | umba |
| cucu | umpuo |
| tunas, susu | umu |
| bantal | undan |
| tempat | uneng |
| kulit | upak |
| kulit kayu | upak kayu |
| laki-laki, jantan | upuo |
| hujan | uran |
| udang | urang |
| hidang | urung |
| kucing | using |
| capek | uyuh |
| hilir mudik | ulek-lekuk |
| kepala | ulu |
| lutut | ulu alep |
| berharga | wadi |
| beliau | wadian |
| perihal | wahai |
| akar | wakat |
| 8 (delapan) | walu |
| rambut | walu |
| gigi | wandi |
| hidup | wangun |
| warna | warana |
| mari | ware |
| kera | warik |
| burung | warung |
| batang | watang |
| kepunyaanmu | watnu |
| mulut | wawa |
| akhir | wawai |
| perempuan, betina | wawe’i |
| babi (hutan) | wawui |
| beras | weah |
| tumbuh | welum |
| sebilah | wila |
| betis | wisis |
| buaya, kena | wu’ah |
| bulan | wulan |
| hayat | wunrung |
| perut | wuntung |
| bunga | wunge |
| ulang | wungen |
| kosong melompong | wung-wang |
| burung | wurung |
| sebiji | wusi |
| panggil | wuwa (h) |
| dahulu, sejak | yari |
| itu | yiru |
Lihat pula
Sumber
- ↑ Kawi, Djantera; Ismail, Abdurachman; Ranrung, Willem. 1984. Struktur bahasa Maanyan. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. xvi+172pp.