Lampiran:Daftar kosakata bahasa Budak
- Artikel utama untuk kategori ini adalah Basa budak.
Pronomina[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| saya | abi | abdi, sim kuring | kuring |
| dia | si itu | anjeunna, mantenna | manéhna |
| ibu | mamah | tuang ibu atau pun biang | ema |
| nenek | enin | tuang éyang atau pun nini | nini |
| saudara nenek | inggin | kapiéyang atau pun nini ti gigir | nini ti gigir |
| bibi | embi | tuang ibu atau pun bibi | bibi |
| paman | emang | tuang rama atau pun paman | mamang, amang |
| kakak laki laki | aa, aang | engkang atau akang | kakang |
| adik | adé, dédé | tuang rayi atau pun adi | adi |
Nomina[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| uang | cicis, acis | artos | duit |
| kerupuk | pupuk | kurupuk | kurupuk |
| mobil | obin | mobil | mobil |
| bayi | 'éa | burey | orok |
Nama anggota tubuh[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| hidung | ambung2 | pangambung | irung |
| bibir | lambé | lambey | biwir |
| payudara | enén, nénén | pinareup | susu |
| perut | lambut¹ | patuangan atau padaharan | beuteung |
| tangan | tangan | panangan | leungeun |
| penis | pépéng | rarangan, mamas, pelat | sirit |
| vulva | mémék3 | momok, rarangan | heunceut |
| kaki | péan | sampéan | suku |
Istilah pakaian[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| baju | acuk1 | raksukan, kaway | baju |
| celana | acing, acin | lancingan, sarung cagak | calana |
| peniti | olét | sangkétan | panitih |
| cincin | cingcin | lélépén | ali |
| sepatu | patu | sapatu | sapatu |
Nama hewan[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| anjing | gogog | anjing | anjing |
| kucing | eméng, empus | ucing | ucing |
Istilah sisa metabolisme dan defekasi[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| tinja | 'é-é | kokotor | tai |
| urine | cipapang | cikahampangan | cikiih |
| ingus | umel, olol | umbel | lého |
Verba[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| makan | emam1, mamam | tuang atau neda | dahar |
| minum | eueut1, eueu, emuh | leueut | inum |
| menyusu | nyonyo, ngenén | nginang | nyusu |
| berdiri | tatih1 | ngadeg | nangtung |
| berjalan | mapah1, papah | nyacat | leumpang |
| diam | icing | linggih atau matuh, mindel | cicing |
| pulang | uih1 | mulih atau wangsul | balik, mulang |
| tidur | bobo, obo | kulem atau mondok | saré |
| bangun | ugah | gugah | hudang |
| pipis | papang, pipis | kahampangan | kiih |
| kentut | bobos | kabobosan | hitut |
| buang air besar | 'é-éh | kabeuratan atau miceun | ngising, modol |
| muntah | u-o | luga | utah |
| mandi | ibak,1 iam, papung | kebak, siram | mandi |
| bertelanjang | bubulucun | wuwuda | tataranjang |
| cuci tangan | kokocok | wawasuh | kukumbah |
| salat | awoh | netepan atau sambéang | solat |
| cium | sun | cium | cium |
| meminta | ukeun, apun | mundut atau nyuhunkeun | ménta |
Adverbia[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| sudah | atos1, entos | parantos atau réngsé | anggeus, enggeus, geus |
| belum | encan | teu acan | acan |
| jangan | enging | teu kénging | tong |
| tidak mau | aim | teu kersa atau alim, narah | embung |
| iya | 'uhun | sumuhun, muhun | enya |
| tidak | enteu | henteu, teu | henteu, teu |
Adjektiva[sunting]
| Bahasa Indonesia | Bahasa Sunda Budak | Bahasa Sunda Hormat | Bahasa Sunda Loma |
|---|---|---|---|
| sakit | aduh, auh | teu damang atau udur | gering |
| sedikit | saalit1 | sakedik | saeutik |
| telanjang | bulucun | wuda | taranjang |
| gemuk | dadut | bayuhyuh | gendut |
Catatan[sunting]
- ^^^^^^^^^1 Kata ini sudah cukup umum diterapkan untuk atau oleh orang yang lebih tua di luar konteks Basa budak
- ^2 Kata ambung juga terdapat dalam bahasa Sunda hormat, tetapi bermakna endus/mencium bau
- ^3 Kata ini sekarang justru berkonotasi kasar, dan lebih umum digantikan dengan kata momok
Rujukan[sunting]
- Suwondo, Dodo (2017) Pangajaran Basa Jeung Sastra Sunda: Panuyun Sangkan Bisa Ngajarkeun Basa Sunda Pikeun Mahasiswa jeung Guru PAUD/TK [Pengajaran Bahasa dan Sastra Sunda: Penuntun Supaya Bisa Mengajarkan Bahasa Sunda Untuk Mahasiswa dan Guru PAUD/TK][1] (in Bahasa Sunda), Kuningan: YNHW, halaman 29-38